12 kwietnia 2023

Jak rozpoznać potówki u niemowlaka?

Zdrowie

Rozpoznanie potówki u niemowlęcia może być trudnym zadaniem, ponieważ wysypka często bywa mylona z innymi dolegliwościami – zdarza się też, że nie jest widoczna od razu albo uznaje się ją za miejscową alergię.

Jak rozpoznać potówki u niemowlaka? Jak najszybciej!

Bardzo ważne jest, aby rozpoznać pokrzywkę u malucha jak najszybciej, ponieważ może być ona oznaką nieprawidłowości w organizmie dziecka albo istotnej reakcji alergicznej. W tym artykule omówimy, jak rozpoznać potówki u niemowlaka i co należy zrobić, jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko ją ma.

Rodzaje potówek

Potówki (z łac. miliaria) są stanem chorobowym skóry wywołanym zatkaniem ujść gruczołów potowych, czego skutkiem jest pojawienie się swędzących wykwitów na ciele. Choroba ta dotyka bardzo często dzieci w okresie letnim, choć ze względu na trudności z odpowiednim dobraniem ubrań nie jest wykluczona także zimą.

Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje potówek:

  • Potówka zwykła – pojawia się już u najmłodszych niemowląt (w drugim tygodniu życia), najczęściej zauważysz je w okolicy głowy i szyi, a także na plecach, piersi czy brzuchu dziecka. Rozpoznasz ten rodzaj potówki ze względu na charakterystyczny wygląd wysypki – zmiana jest gęsta, grudkowata, szorstka, ale niemal przezroczysta lub biaława, nie zaś czerwona, co oznacza, że nie wystąpił stan zapalny.
  • Potówka czerwona – najczęściej pojawia się na szyi, głowie, plecach czy pachwinach, a także w zgięciach łokci i kolan. Pęcherzyki widoczne na czubku wysypki świadczą o stanie zapalnym. Ten rodzaj potówki jest najczęściej spowodowany przegrzaniem lub przetłuszczaniem skóry.
  • Potówki głębokie – bardzo rzadkie u niemowląt i charakterystyczne tylko dla klimatu tropikalnego.

Gdzie może wystąpić potówka?

Najczęstsze miejsca występowania potówki to:

  • Plecy
  • Pośladki
  • Dłonie
  • Stopy
  • Twarz
  • Łydki
  • Uda
  • Okolice pach
  • Brzuch

Dlaczego powstają potówki? Przyczyny

Potówki to obszarowe zmiany na ciele dziecka, które mogą pojawić się na skórze w większych grupach pod postacią drobnych, czerwonych kropeczek. Zwykle są one odpowiedzią organizmu na nadmierne ciepło lub inne podrażnienia – wyglądem przypominają zmiany skórne w postaci delikatnych pęcherzyków czy też plam.

Jakie są najczęstsze przyczyny potówek?

  • Przegrzanie organizmu, szczególnie często występujące, gdy ubiór nie jest adekwatny do warunków pogodowych (np. gdy rodzic z przesadnej troski ubiera dziecko zdecydowanie za ciepło; takie sytuacje mogą też prowadzić do odparzeń).
  • Ubrania wykonane z materiałów sztucznych bywają niestety bardzo niskiej jakości, co przekłada się na kiepską higroskopijność i małą przepuszczalność powietrza – to z kolei powoduje przepocenie skóry.
  • Używanie nieodpowiednich kosmetyków do pielęgnacji skóry u dziecka, np. takich o zbyt ciężkiej, tłustej formule czy zawierających mocne detergenty zaburzające naturalne wydzielanie łoju.
  • Upalne lato – nieustannie wysokie temperatury powodują nadmierne pocenie się u niemowlęcia, a tym samym problemy skórne.

Co na potówki u niemowlaka?

Wysypka termiczna (potówka) to bardzo niekomfortowy dla malucha stan, który może powodować znaczące pogorszenie samopoczucia dziecka i problemy z codziennym funkcjonowaniem. Na szczęście istnieje wiele rozwiązań, które mogą pomóc zmniejszyć dyskomfort spowodowany tego rodzaju wysypką.

Pomoc lekarza

Ponieważ potówkę łatwo pomylić z innymi problemami skórnymi (np. trądzikiem niemowlęcym albo reakcją alergiczną na określony pokarm czy materiał), zawsze pierwszym krokiem powinno być udanie się do pediatry, a jeszcze lepiej – do dermatologa dziecięcego.

Odpowiednie kosmetyki

Koniecznie stosuj kosmetyki, które nie zatykają gruczołów potowych. Warto kąpać dziecko jak najkrócej (maks. 10-15 minut, ale jeśli dasz radę szybciej – to dobrze), dodając do wody nieco emolientów. Zwróć uwagę na kremy do pielęgnacji niemowląt zawierające cynk (np. Cudocell Max) – ten składnik zapobiega powstawaniu potówek i wspomaga proces leczenia. Z naturalnych metod i domowych sposobów na potówki polecamy delikatne przemywanie skóry dziecka naparem z rumianku, oczywiście jeśli masz pewność, że nie ma na ten składnik alergii.

Źródła:

  1. Haas N., Martens F., Henz BM. (2004). “Miliaria crystallina in an intensive care setting”. Clin. Exp. Dermatol. 29 (1): 32–34. doi:10.1111/j.1365-2230.2004.01444.x. PMID 14723716.
  2. Brzeziński, L.P. Dermatologia okresu noworodkowego–choroby skóry niewymagające leczenia.
  3. Chodorowska G., Michalak-Stoma A., & Bartosińska J. Trądzik dziecięcy–obraz kliniczny, diagnostyka różnicowa.
  4. Bartkiewicz B., Dudra-Jastrzębska, Jazienicka I. „Common and uncommon neonatal dermatoses.” Nowa Pediatria (2006).
  5. https://www.czytelniamedyczna.pl/2067,wybrane-dermatozy-wieku-dzieciecego.html

Może Ci się spodobać również:

21 lutego 2021 #Pielęgnacja

Jak pielęgnować skórę przy pieluszkowym odparzeniu u niemowlaka?

Każdy rodzic wie, jak ważna jest pielęgnacja skóry u dziecka – zwłaszcza w okresie noszenia pieluch. Należy sobie zadać pytanie,…

Zobacz
21 lutego 2021 #Zdrowie

Płacz dziecka – powody występowania i jak sobie z nim radzić

Każda matka spotkała się tą przykrą chwilą, gdy jej dziecko płacze, a ona nie wie, jak mu pomóc. Dziecko nie…

Zobacz
21 lutego 2021 #Porady eksperta

Ćwiczenia po porodzie, które pozytywnie wpłyną na zdrowie i regenerację młodej mamy

Wiele kobiet, gdy ich dziecko przyjdzie na świat, skupia się wyłącznie na nim, odkładając tym samym własne potrzeby na drugi…

Zobacz