10 stycznia 2024

Alergie pokarmowe u dzieci i niemowląt. Objawy, testy i leczenie 

Żywienie

Alergia pokarmowa u niemowląt i dzieci to nieprawidłowa reakcja organizmu (a dokładniej – układu immunologicznego) na spożycie konkretnego produktu lub składnika.

Alergia pokarmowa u dzieci. Objawy a IgE-zależność i IgG-zależność 

Istnieją dwa główne typy alergii pokarmowych: natychmiastowa (IgE-zależna) oraz opóźniona (IgG- zależna). W przypadku alergii IgE-zależnej reakcja jest bardzo szybka i może prowadzić nawet do wstrząsu anafilaktycznego. Natomiast alergia typu IgG-zależnego charakteryzuje się opóźnionym pojawieniem się objawów, mogących wystąpić po kilku godzinach lub dniach od spożycia alergenu. Przyczyny tego rodzaju alergii mogą mieć związek z dysbiozą jelitową, czynnikami środowiskowymi, genetyką lub nieprawidłową dietą. 

Chcesz dowiedzieć się, jak wygląda alergia pokarmowa u dzieci? Poznaj objawy i sposoby diagnostyki. 

objawy alergii pokarmowej u niemowląt

Alergia pokarmowa u niemowląt – objawy  

Przyjrzyjmy się trzem najpopularniejszym typom objawów alergii pokarmowej u niemowląt i nieco starszych dzieci: skórnym, gastrycznym i oddechowym. 

Alergia pokarmowa u dzieci – objawy skórne 

Jednym z najczęstszych przejawów alergii pokarmowej u niemowląt są objawy skórne. U niemowląt mogą to być zaczerwienienia, wysypki, świąd oraz obrzęk skóry. Dzieci często przejawiają różne reakcje skórne po spożyciu alergenów pokarmowych, co może być sygnałem, że organizm reaguje na konkretne składniki. 

Warto zauważyć, że w przypadku alergii pokarmowej u dzieci objawy skórne mogą różnić się w zależności od rodzaju alergenu. Niektóre dzieci mogą reagować silniej na mleko, inne na jaja czy orzechy. Dlatego ważne jest ścisłe monitorowanie reakcji skórnych i identyfikacja potencjalnych alergenów. Tak jak pisaliśmy wyżej, niektóre alergie (IgG-zależne) mogą powodować opóźnioną reakcję organizmu, dlatego należy być na to wyczulonym. 

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o rozszerzaniu diety dziecka z tendencją do AZS, zerknij do naszego artykułu – Rozszerzenie diety niemowlaka – 5 najważniejszych wskazówek dla Mam

Alergia pokarmowa u niemowląt – problemy gastryczne 

Wymioty, biegunka, zaparcia czy bóle brzucha to objawy, na które powinni zwracać uwagę rodzice. Niemowlęta nie są w stanie werbalizować swoich dolegliwości, dlatego obserwacja ich zachowań oraz reakcji fizycznych staje się kluczowa. 

Co ważne, diagnostyka alergii pokarmowej u niemowląt może obejmować eliminację pewnych składników z diety matki (jeśli niemowlę jest karmione piersią) lub wprowadzenie specjalnych preparatów dla niemowląt na bazie hydrolizatów białkowych. 

Alergia pokarmowa u dzieci – układ oddechowy 

Katar, kichanie, duszności czy kaszel to symptomy, które mogą wskazywać na szereg różnych dolegliwości, ale należy zwracać na nie uwagę także w kontekście alergii pokarmowej u niemowląt i dzieci, mogą bowiem być wynikiem spożycia alergenów pokarmowych, które wywołują reakcje alergiczne wpływające na drogi oddechowe. 

Wskazówka: W niektórych przypadkach alergie pokarmowe u dzieci mogą prowadzić do astmy, dlatego im wcześniej rozpoznasz alergię i wdrożysz leczenie, tym lepiej. Regularne badania kontrolne oraz skonsultowanie się z lekarzem pediatrą w przypadku podejrzenia alergii pokarmowej u dziecka to absolutna podstawa! 

Testy i leczenie alergii pokarmowej u dzieci 

Przyjrzyjmy się teraz temu, z jakich etapów powinna składać się diagnostyka alergii pokarmowej u niemowląt i dzieci.  

Na samym początku powinien zostać przeprowadzony szczegółowy wywiad lekarski dziecka. Odwiedzając więc pediatrę lub alergologa dziecięcego przygotuj odpowiedzi na pytania o: 

  • objawy alergiczne, 
  • częstość i intensywność objawów, 
  • dokładne reakcje organizmu na różne czynniki, 
  • historię alergii w rodzinie, 
  • potencjalne czynniki genetyczne zwiększające ryzyko alergii. 

Następnie przygotuj się na badanie przedmiotowe w gabinecie alergologa, podczas którego lekarz dokona oceny ogólnego stanu zdrowia dziecka. Miejsce może mieć np. badanie skóry, oczu, nosa, i jamy ustnej w poszukiwaniu objawów alergii, a także ocena układu oddechowego i pokarmowego. 

Jeśli alergolog uzna, że istnieją przesłanki do wykonania dalszej diagnostyki, skieruje Cię wraz z dzieckiem na testy skórne i badania krwi, które pozwolą zidentyfikować konkretne alergeny uczulające malucha. U dzieci do 3. roku życia, z uwagi na ograniczenia testów skórnych, sugeruje się wykonanie testów z krwi. Później lekarz wykorzysta pobrane próbki krwi do określenia poziomu przeciwciał IgE. Co ważne, testy alergologiczne z krwi można przeprowadzić nawet u niemowląt. 

Pierwsze badania powinny wskazać obszary wymagające obserwacji i umożliwić Ci wprowadzenie diety eliminacyjnej lub innych wskazanych przez lekarza działań. Pamiętaj, że konieczne jest powtarzanie badań co 12 miesięcy, aby monitorować ewentualne zmiany w uczuleniach! 

Zobacz też: Jaka dieta dla dzieci z AZS? 

Czy dziecko może wyrosnąć z alergii pokarmowej? 

Tak – przy alergii pokarmowej istnieje perspektywa naturalnego zaniku reakcji alergicznych. Nie zdarza się to jednak w stu procentach przypadków, dlatego – szczególnie przy alergii pokarmowej połączonej z atopowym zapaleniem skóry – od momentu podejrzenia uczulenia u dziecka podejmij odpowiednie kroki mające na celu poprawę samopoczucia malucha. 

Źródła: 

Shamji, M. H., Valenta, R., Jardetzky, T., Verhasselt, V., Durham, S. R., Würtzen, P. A., & van Neerven, R. J. (2021). The role of allergen‐specific IgE, IgG and IgA in allergic disease. Allergy, 76(12), 3627-3641. 

Czarnecka‑Operacz, M., & Sadowska‑Przytocka, A. (2012). Alergia pokarmowa a choroby skóry u niemowląt i małych dzieci. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8(1), 56-61. 

Może Ci się spodobać również:

21 lutego 2021 #Pielęgnacja

Jak pielęgnować skórę przy pieluszkowym odparzeniu u niemowlaka?

Każdy rodzic wie, jak ważna jest pielęgnacja skóry u dziecka – zwłaszcza w okresie noszenia pieluch. Należy sobie zadać pytanie,…

Zobacz
21 lutego 2021 #Zdrowie

Płacz dziecka – powody występowania i jak sobie z nim radzić

Każda matka spotkała się tą przykrą chwilą, gdy jej dziecko płacze, a ona nie wie, jak mu pomóc. Dziecko nie…

Zobacz
21 lutego 2021 #Porady eksperta

Ćwiczenia po porodzie, które pozytywnie wpłyną na zdrowie i regenerację młodej mamy

Wiele kobiet, gdy ich dziecko przyjdzie na świat, skupia się wyłącznie na nim, odkładając tym samym własne potrzeby na drugi…

Zobacz